Narrator Henryk – Syn ofiary Katynia, deportowany na Syberię w wieku 17 lat

Cóż, to tyle, jeśli chodzi o Sowietów przybywających, aby uratować Polskę przed nazistami. Nieco ponad 4 tygodnie po przybyciu Armii Czerwonej doszło do sfałszowania wyborów. Nazywa się to “Zgromadzeniami Ludowymi Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi”, ale zostaliśmy zmuszeni do głosowania przez NKWD i milicjantów. Były masowe aresztowania i terror. Ku naszemu przerażeniu nowy parlament oświadczył, że od tego momentu nasze ziemie są częścią Związku Radzieckiego. To, że Zgromadzenia “głosowały” za tym, by stać się sowieckimi, jest zbrodnią i niesprawiedliwym czynem!

Mrok osiadł nad miastem. Wielu mężczyzn, którzy są w wojsku, zostało wziętych do niewoli i nie wróciło do domu. Dotyczy to również naszej ukochanej Tata.

Nasi przywódcy cywilni, księża, policjanci, sędziowie zostali aresztowani jako wrogowie ludu – jak mój wujek Stanisław, leśniczy i soltis, który został aresztowany w środku nocy przez sowietów i zabrany do miejscowego więzienia. Masowe aresztowania rozpoczęły się 18 września, zaledwie dzień po inwazji Armii Czerwonej. To nie są przypadkowe aresztowania. NKWD dokładnie wie, kogo szuka i podejrzewam, że było to wcześniej zaplanowane. Nasi policjanci są teraz przetrzymywani w miejscowych więzieniach i słyszymy, że dzieje się to na całym Kresach Wschodnich. Jak prawo, porządek i sprawiedliwość mogą zwyciężyć pod uciskiem tych Sowietów?

Wielu z tych, którzy próbują się ukryć, zostaje poinformowanych przez niepolscy sąsiadów i wyłamanych na NKWD, sowieckiej tajnej policji.

Na całym Kresach słyszymy, że polscy urzędnicy są zastępowani przez komitety Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Polska własność, zarówno prywatna, jak i państwowa, jest kradziona przez te komitety i nacjonalizowana. Gospodarstwa rolne zostały zarekwirowane. Nie tylko to, ale żołnierze Armii Czerwonej plądrują nasze domy i sklepy.

W miastach widnieją plakaty potępiające polskich panów – “pany”. Wszystkie polskie orły zostały zdjęte z budynków, a wszędzie wiszą czerwone flagi.

W ciągu ostatnich kilku tygodni od czasu inwazji Armii Czerwonej na naszą ojczyznę zaszło wiele innych zmian. Wydaje się, że w Podwołoczyskach jest dużo aktywności. Dom dziadka Karola został zarekwirowany przez miejscowy komitet komunistyczny i jest on teraz z nami w Skalacie. Wujek Marian jest członkiem Podziemnej Armii, więc udajemy, że go nie znamy.

Zmieniła się administracja cywilna. Mamy nowego policjanta, który jest jednym z ukraińskich członków Stowarzyszenia Strzelców Ukraińskich. Nowi salti i doradcy miasta są Żydami. Niektórzy są lokalni, a niektórzy są wysyłani ze wschodniej Ukrainy przez Sowietów. Nawet nasze szkoły zostały ponownie otwarte, ale wszystkie polskie książki są palone i musimy mówić po ukraińsku.

W międzyczasie próbujemy sobie poradzić – ale do naszego domu wprowadziło się 4 żołnierzy. Mama musi iść do miasta o 5 rano każdego ranka, aby dołączyć do kolejek po jedzenie. W niektóre dni czekamy z kolei na 5 lub 6 godzin w kolejce, ale nadal wracamy do domu z pustymi rękami.

Codzienne życie staje się dla nas coraz trudniejsze. Lokalna administracja komunistyczna zamyka sklepy, a w kolejce po artykuły pierwszej potrzeby, takie jak chleb i mydło, stoją długie kolejki. Straciliśmy dostęp do środków medycznych, odzieży i noży! Wszyscy zostali wysłani na wschód. Zima zbliża się wielkimi krokami, a nowe przepisy budzą we mnie strach. Nie ma nawet wystarczającej ilości paliwa do ogrzewania.

Domy są pełne rodzin i przyjaciół, którzy przybyli jako uchodźcy z zachodniej Polski, teraz pod niemiecką okupacją nazistowską. Ci ludzie nie zarejestrowali się w urzędzie z obawy przed odesłaniem, chociaż wszyscy wiedzą, że tam są.

Ponieważ wszystkie nasze złote zostały zajęte z naszych kont bankowych, musieliśmy sprzedać to, co udało nam się uratować z rodzinnej biżuterii, której rosyjscy żołnierze nie znaleźli.

Próbujemy więc wrócić do normalnego, codziennego życia. Ale jakie są nasze perspektywy? Co stanie się z nami i naszą ukochaną ojczyzną, Polską?